Το μεταβολικό σύνδρομο ορίζεται ως η συσσώρευση μεταβολικών παραγόντων, όπως δυσλιπιδαιμία, αρτηριακή υπέρταση, αυξημένη τιμή γλυκόζης στο αίμα, που προάγουν την ανάπτυξη αθηροσκληρωτικής καρδιακής νόσου. Υπεύθυνη για την ανάπτυξη των μεταβολικών παραγόντων είναι η αντίσταση στην ινσουλίνη και η κοιλιακού τύπου παχυσαρκία.
Πρώτη αναφορά του συνδρόμου το 1988, σε ασθενείς που παρουσίαζαν στεφανιαία νόσο, αρτηριακή υπέρταση, δυσλιπιδαιμία, υπερινσουλιναιμία(λόγω αντίστασης στην ινσουλίνη), παχυσαρκία και διαταραχές πήξης.

Η διάγνωση του συνδρόμου γίνεται κλινικά και το αμερικάνικο εθνικό πρόγραμμα επιμόρφωσης για την χοληστερίνη περιγράφει ως πάσχοντες του συνδρόμου όσους παρουσιάζουν έστω τρείς από τους παρακάτω παράγοντες:
-περιφέρεια μέσης μεγαλύτερη από 102cm στους άνδρες και 88cm στις γυναίκες
-τιμή τριγλυκεριδίων μεγαλύτερη από 150mg/dl
-τιμή HDL μικρότερη από 40mg/dl στους άνδρες και 50mg/dl στις γυναίκες
-τιμή αρτηριακής πίεσης μεγαλύτερη από 130/85 mmHg
-τιμή γλυκόζης νηστείας μεγαλύτερη από 110 mg/dl

Η θεραπευτική προσέγγιση έχει ως στόχο την μείωση του κινδύνου εμφάνισης αθηροσκληρωτικής νόσου μέσω μείωσης των προδιαθεσικών παραγόντων.

Έτσι:
-η μείωση του σωματικού βάρους μέσω μείωσης των προσλαμβανόμενων ημερήσιων θερμίδων, αλλά και μέσω δίαιτας χωρίς κορεσμένα λιπαρά, αλλά πλούσιας σε φρούτα, λαχανικά και ψάρια.
-αύξησης της φυσικής δραστηριότητας, 30 λεπτά γρήγορο βάδισμα καθημερινά.
-τροποποίηση μεταβολικών παραγόντων: μείωση τιμής LDL(τιμές μικρότερες των 115mg/dl σε ασθενείς χαμηλού κινδύνου ή μικρότερες των 70mg/dl σε ασθενείς υψηλού κινδύνου) και των τριγλυκεριδίων μέσω αλλαγής των διατροφικών συνηθειών αλλά και χορήγηση στατινών σε συνδυασμό με φιμπράτες επί συνέχισης των αυξημένων τιμών παρά τις αλλαγές στον τρόπο ζωής .
-μείωση τιμών αρτηριακής πίεσης μέσω αλλαγής του τρόπου ζωής( μείωση σωματικού βάρους, μείωση αλατιού και αλκοόλ) εάν δεν ρυθμίζεται, έναρξη φαρμακευτικής αγωγής.
-μείωση τιμών γλυκόζης νηστείας μέσω μείωσης του σωματικού βάρους και αύξησης της καθημερινής άσκησης, επιβραδύνουν εμφάνιση σακχαρώδη διαβήτη. Στόχος αποτελούν τιμές γλυκοζυλιώμενης αιμοσφαιρίνης μικρότερες του 7%.
-καθημερινή λήψη ασπιρίνης για πρόληψη του προ φλεγμονώδους θρομβωτικού κινδύνου.

Αποτελέσματα ερευνών δείχνουν στην Αττική ότι το 20% των ενηλίκων παρουσιάζουν το σύνδρομο. Αλλαγή του τρόπου ζωής, αλλαγή των καθημερινών συνηθειών αλλά και προληπτικός έλεγχος για έγκαιρη διάγνωση νοσημάτων μειώνει κατά πολύ την πιθανότητα εμφάνιση στεφανιαίας νόσου αλλά και σακχαρώδη διαβήτη.